Dez
(perz.) دز | |
---|---|
rijeka | |
Položaj | |
Države | Iran |
Naselja | Borudžerd, Kešvar, Dezful |
Fizikalne osobine | |
Duljina | 515 km |
Površina porječja | 21.720 km2 |
Tok rijeke | |
Izvor | središnji Zagros kod mjesta Čahar Bora u Luristanu 33°55′0″N 48°50′0″E / 33.91667°N 48.83333°E |
Ušće | Karun (kod naselja Band-e Kir u Huzestanu) 31°39′13″N 48°52′28″E / 31.65361°N 48.87444°E |
Slijev | perzijskozaljevski |
Ulijeva se u | rijeku Karun |
Pritoci | Rud-e Marbore, Gohar-Rud, Bahtijari, Ab-e Rudbar, Bala-Rud |
Dez (perz. دز) je rijeka duljine 515 km u jugozapadnom Iranu.
Izvor rijeke nalazi se na padinama Zagrosa kod mjesta Čahar Bora u pokrajini Luristan, a ušće joj je kod naselja Band-e Kir u Huzestanu. Ulijeva se u najvodonosniju iransku rijeku Karun, a ona u Arvand-Rud odnosno Perzijski zaljev. Istjek Deza kreće se između 140 m³/s tijekom sušnih mjeseci odnosno 610 m³/s u vrijeme proljeća, dok najveća pretpostavljena granica u poplavnom petogodišnjem razdoblju iznosi 4337 m³/s odnosno 9169 m³/s za tisuću godina. Površina porječja Deza je 21.720 km², najveći pritoci su joj Rud-e Marbore, Gohar-Rud, Bahtijari, Ab-e Rudbar, Bala-Rud, a najveći gradovi kroz koje protječe Borudžerd, Kešvar i Dezful.
Na Dezu je podignuta velika lučna brana Dez (1963.), dok su u izgradnji i Rudbar-Luristan odnosno Bahtijari (najviša svjetska brana).
- Enciklopedije
- (engl.) Borjian, Habib. 29. travnja 2011. i. Geography and Hydrology. Karun River. Encyclopædia Iranica. Columbia University. New York.
- (engl.) Gaube, Heinz. 15. prosinca 1982. Āb-e Dez. Encyclopædia Iranica. Columbia University. New York.
- (engl.) Britannica. 2012. Dez River. Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc.. Chicago, Illinois. ISBN 9781593393106. OCLC 71783328
- Studije
- (engl.) Heidari, Ali. 20. siječnja 2009. Structural master plan of flood mitigation measures (PDF). IX. 1. Natural Hazards and Earth System Sciences. Göttingen. ISSN 1561-8633
- (engl.) Jahani, A. Kolovoz 1992. Calculating the suspended sediment load of the Dez River (PDF). Erosion and Sediment Transport Monitoring Programmes in River Basins. CCX. International Association of Hydrological Sciences. Oslo.