Prijeđi na sadržaj

Božikovina

Izvor: Wikipedija
(Preusmjereno s Božika)
Božikovina
Ilex aquifolium
Sistematika
Carstvo:Plantae
Divizija:Tracheophyta
Razred:Magnoliopsida
Red:Aquifoliales
Porodica:Aquifoliaceae
DC. ex A.Rich.
Rod:Ilex
L.
Tipična vrsta
Ilex aquifolium
Baze podataka

Božikovina (božika,lat. Ilex) je rod dvosupnica (Ilex) s preko 600 vrsta[1] vazdazelenog grmlja i drveća koji čine samostalnu porodicu božikovinovke (Aquifoliaceae) i redu Aquifoliales.

Etimologija

[uredi | uredi kôd]

Latinsko ime porodice (Aquifoliaceae) dolazi po latinskoj riječi 'acus' (igla) i folium (list), a odnosi se na stari rimski naziv za česminu (ilex), i to zbog sličnosti s listovima česmine. Vrsta Ilex aquifolium je božikovina, a Quercus ilex, hrast crnika ili česmina, koji pripada porodici bukovke (Fagaceae)

U Hrvatskoj i Europi raste samo vrsta I. aquifolium, ali rod je prisutan širom svijeta po suptropskim i tropskim krajevima, ali i u umjerenom pojasu. Plodovi božikovine su otrovni i izazivaju povraćanje i proljeve, ali su neke njezine vrste igrale važnu ulogu u životu američkih domorodaca, kao Ilex guayusa kod Achual Indijanaca[2] i Ilex vomitoria kod Timucua, koji su je nazivali 'casino'[3] i radili iz nje crno piće (black drink) u svojim ceremonijama.

Rod i vrste

[uredi | uredi kôd]
  1. Ilex abscondita
  2. Ilex aculeolata
  3. Ilex acutidenticulata
  4. Ilex affinis
  5. Ilex aggregata
  6. Ilex altiplana
  7. Ilex amazonensis
  8. Ilex ambigua
  9. Ilex amelanchier
  10. Ilex ampla
  11. Ilex amplifolia
  12. Ilex amygdalina
  13. Ilex andicola
  14. Ilex angulata
  15. Ilex angustissima
  16. Ilex annamensis
  17. Ilex anodonta
  18. Ilex anomala
  19. Ilex antonii
  20. Ilex apicidens
  21. Ilex apiculata
  22. Ilex apiensis
  23. Ilex aquifolium
  24. Ilex aquipernyi
  25. Ilex aracamuniana
  26. Ilex archboldiana
  27. Ilex archeri
  28. Ilex ardisiifrons
  29. Ilex argentina
  30. Ilex arimensis
  31. Ilex arisanensis
  32. Ilex arnhemensis
  33. Ilex asperula
  34. Ilex asprella
  35. Ilex atabapoensis
  36. Ilex atrata
  37. Ilex attenuata
  38. Ilex auricula
  39. Ilex austrosinensis
  40. Ilex azuensis
  41. Ilex baasiana
  42. Ilex bahiahondica
  43. Ilex barahonica
  44. Ilex bartlettii
  45. Ilex belizensis
  46. Ilex berteroi
  47. Ilex bidens
  48. Ilex bioritsensis
  49. Ilex biserrulata
  50. Ilex blancheana
  51. Ilex blanchetii
  52. Ilex bogorensis
  53. Ilex boliviana
  54. Ilex borneensis
  55. Ilex brachyphylla
  56. Ilex brandegeeana
  57. Ilex brasiliensis
  58. Ilex brevicuspis
  59. Ilex brevipedicellata
  60. Ilex buergeri
  61. Ilex bullata
  62. Ilex buxifolia
  63. Ilex buxoides
  64. Ilex canariensis
  65. Ilex cardonae
  66. Ilex casiquiarensis
  67. Ilex cassine
  68. Ilex cauliflora
  69. Ilex celebensis
  70. Ilex celebesiaca
  71. Ilex centrochinensis
  72. Ilex cerasifolia
  73. Ilex chamaebuxus
  74. Ilex chamaedryfolia
  75. Ilex championii
  76. Ilex chapaensis
  77. Ilex chartacifolia
  78. Ilex chengbuensis
  79. Ilex chengkouensis
  80. Ilex cheniana
  81. Ilex chevalieri
  82. Ilex chimantaensis
  83. Ilex chinensis
  84. Ilex chingiana
  85. Ilex chiriquensis
  86. Ilex chuguangii
  87. Ilex chuniana
  88. Ilex ciliolata
  89. Ilex ciliospinosa
  90. Ilex cinerea
  91. Ilex cissoidea
  92. Ilex clemensiae
  93. Ilex clementis
  94. Ilex clethriflora
  95. Ilex cochinchinensis
  96. Ilex cognata
  97. Ilex colchica
  98. Ilex collina
  99. Ilex colombiana
  100. Ilex condensata
  101. Ilex condorensis
  102. Ilex confertiflora
  103. Ilex congesta
  104. Ilex congonhinha
  105. Ilex conocarpa
  106. Ilex cookii
  107. Ilex corallina
  108. Ilex coriacea
  109. Ilex cornuta
  110. Ilex costaricensis
  111. Ilex costata
  112. Ilex cowanii
  113. Ilex crassifolia
  114. Ilex crassifolioides
  115. Ilex crenata
  116. Ilex cristata
  117. Ilex cubana
  118. Ilex culminicola
  119. Ilex cupreonitens
  120. Ilex curranii
  121. Ilex cuthbertii
  122. Ilex cuzcoana
  123. Ilex cymosa
  124. Ilex cyrtura
  125. Ilex dabieshanensis
  126. Ilex danielis
  127. Ilex daphnogenea
  128. Ilex dasyclada
  129. Ilex dasyphylla
  130. Ilex davidsei
  131. Ilex decidua
  132. Ilex dehongensis
  133. Ilex delavayi
  134. Ilex densifolia
  135. Ilex denticulata
  136. Ilex dianguiensis
  137. Ilex dicarpa
  138. Ilex dictyoneura
  139. Ilex dimorphophylla
  140. Ilex dioica
  141. Ilex diospyroides
  142. Ilex dipyrena
  143. Ilex discolor
  144. Ilex diuretica
  145. Ilex divaricata
  146. Ilex dolichopoda
  147. Ilex duarteensis
  148. Ilex dugesii
  149. Ilex duidae
  150. Ilex dumosa
  151. Ilex dunniana
  152. Ilex editicostata
  153. Ilex elliptica
  154. Ilex elmerrilliana
  155. Ilex embelioides
  156. Ilex emmae
  157. Ilex engleriana
  158. Ilex englishii
  159. Ilex eoa
  160. Ilex ericoides
  161. Ilex estriata
  162. Ilex eugeniifolia
  163. Ilex euryaeformis
  164. Ilex euryoides
  165. Ilex excavata
  166. Ilex excelsa
  167. Ilex fanshawei
  168. Ilex farallonensis
  169. Ilex fargesii
  170. Ilex fengqingensis
  171. Ilex ferruginea
  172. Ilex ficifolia
  173. Ilex ficoidea
  174. Ilex floribunda
  175. Ilex florifera
  176. Ilex flosparva
  177. Ilex formosana
  178. Ilex forrestii
  179. Ilex fortunensis
  180. Ilex fragilis
  181. Ilex franchetiana
  182. Ilex friburgensis
  183. Ilex fruticosa
  184. Ilex fuertensiana
  185. Ilex fukienensis
  186. Ilex gabinetensis
  187. Ilex gabrielleana
  188. Ilex gagnepainiana
  189. Ilex gale
  190. Ilex gansuensis
  191. Ilex gardneriana
  192. Ilex geniculata
  193. Ilex georgei
  194. Ilex glabella
  195. Ilex glabra
  196. Ilex glaucophylla
  197. Ilex glazioviana
  198. Ilex gleasoniana
  199. Ilex glomerata
  200. Ilex godajam
  201. Ilex goshiensis
  202. Ilex gotardensis
  203. Ilex goudotii
  204. Ilex graciliflora
  205. Ilex grandiflora
  206. Ilex grandis
  207. Ilex gransabanensis
  208. Ilex guaiquinimae
  209. Ilex guangnanensis
  210. Ilex guaramacalensis
  211. Ilex guayusa
  212. Ilex guerreroi
  213. Ilex guianensis
  214. Ilex guizhouensis
  215. Ilex gundlachiana
  216. Ilex haberi
  217. Ilex hainanensis
  218. Ilex hanceana
  219. Ilex harmandiana
  220. Ilex harrisii
  221. Ilex havilandii
  222. Ilex hayataiana
  223. Ilex hemiepiphytica
  224. Ilex hicksii
  225. Ilex hippocrateoides
  226. Ilex hirsuta
  227. Ilex holstii
  228. Ilex honbaensis
  229. Ilex hondurensis
  230. Ilex hookeri
  231. Ilex huachamacariana
  232. Ilex hualgayoca
  233. Ilex huiana
  234. Ilex hunanensis
  235. Ilex huoshanensis
  236. Ilex hylonoma
  237. Ilex hypaneura
  238. Ilex hypoglauca
  239. Ilex hyrcana
  240. Ilex ignicola
  241. Ilex ijuensis
  242. Ilex illustris
  243. Ilex impressa
  244. Ilex integerrima
  245. Ilex integra
  246. Ilex intermedia
  247. Ilex intricata
  248. Ilex inundata
  249. Ilex jacobsii
  250. Ilex jamaicana
  251. Ilex jauaensis
  252. Ilex jelskii
  253. Ilex jenmanii
  254. Ilex jiaolingensis
  255. Ilex jingdongensis
  256. Ilex jingxiensis
  257. Ilex jinyunensis
  258. Ilex jiuwanshanensis
  259. Ilex julianii
  260. Ilex juttana
  261. Ilex karstenii
  262. Ilex karuaiana
  263. Ilex kaushue
  264. Ilex kelabitana
  265. Ilex kelsallii
  266. Ilex kengii
  267. Ilex keranjiensis
  268. Ilex ketambensis
  269. Ilex khasiana
  270. Ilex kiangsiensis
  271. Ilex kinabaluensis
  272. Ilex kingiana
  273. Ilex kiusiana
  274. Ilex knucklesensis
  275. Ilex kobuskiana
  276. Ilex krugiana
  277. Ilex kunmingensis
  278. Ilex kunthiana
  279. Ilex kusanoi
  280. Ilex kwangtungensis
  281. Ilex laevigata
  282. Ilex lamprophylla
  283. Ilex lancilimba
  284. Ilex lasseri
  285. Ilex latifolia
  286. Ilex latifrons
  287. Ilex laureola
  288. Ilex laurina
  289. Ilex laurocensus
  290. Ilex ledermannii
  291. Ilex leucoclada
  292. Ilex liana
  293. Ilex liangii
  294. Ilex liebmannii
  295. Ilex liesneri
  296. Ilex lihuaiensis
  297. Ilex lilianeae
  298. Ilex limii
  299. Ilex litseifolia
  300. Ilex liukiuensis
  301. Ilex loeseneri
  302. Ilex lohfauensis
  303. Ilex longecaudata
  304. Ilex longipes
  305. Ilex longipetiolata
  306. Ilex longipilosa
  307. Ilex longzhouensis
  308. Ilex lonicerifolia
  309. Ilex loranthoides
  310. Ilex loretoica
  311. Ilex ludianensis
  312. Ilex lundii
  313. Ilex maasiana
  314. Ilex macarenensis
  315. Ilex macbridiana
  316. Ilex macfadyenii
  317. Ilex machilifolia
  318. Ilex maclurei
  319. Ilex macrocarpa
  320. Ilex macropoda
  321. Ilex macrostigma
  322. Ilex magnifolia
  323. Ilex magnifructa
  324. Ilex maguirei
  325. Ilex maingayi
  326. Ilex makinoi
  327. Ilex malabarica
  328. Ilex malaccensis
  329. Ilex mandonii
  330. Ilex manitzii
  331. Ilex manneiensis
  332. Ilex marahuacae
  333. Ilex marginata
  334. Ilex marlipoensis
  335. Ilex martiniana
  336. Ilex matangicola
  337. Ilex matanoana
  338. Ilex maxima
  339. Ilex maximowicziana
  340. Ilex medogensis
  341. Ilex megaphylla
  342. Ilex melanophylla
  343. Ilex melanotricha
  344. Ilex memecylifolia
  345. Ilex mertensii
  346. Ilex mesilauensis
  347. Ilex metabaptista
  348. Ilex micrantha
  349. Ilex micrococca
  350. Ilex microdonta
  351. Ilex microphylla
  352. Ilex micropyrena
  353. Ilex microsticta
  354. Ilex microthyrsa
  355. Ilex microwrightioides
  356. Ilex miguensis
  357. Ilex mitis
  358. Ilex montana
  359. Ilex mucronata
  360. Ilex mucronulata
  361. Ilex mucugensis
  362. Ilex myricoides
  363. Ilex myrtifolia
  364. Ilex myrtillus
  365. Ilex nanchuanensis
  366. Ilex nanningensis
  367. Ilex nayana
  368. Ilex neblinensis
  369. Ilex nemorosa
  370. Ilex neocaledonica
  371. Ilex neogracilis
  372. Ilex neomamillata
  373. Ilex neoreticulata
  374. Ilex nervosa
  375. Ilex nervulosa
  376. Ilex nigropunctata
  377. Ilex ningdeensis
  378. Ilex nipponica
  379. Ilex nitida
  380. Ilex nitidissima
  381. Ilex nothofagifolia
  382. Ilex nothophoeboides
  383. Ilex nubicola
  384. Ilex nuculicava
  385. Ilex nummularia
  386. Ilex obcordata
  387. Ilex oblonga
  388. Ilex obtusata
  389. Ilex occulta
  390. Ilex odorata
  391. Ilex oligodonta
  392. Ilex oligoneura
  393. Ilex oliveriana
  394. Ilex omeiensis
  395. Ilex opaca
  396. Ilex oppositifolia
  397. Ilex organensis
  398. Ilex ovalifolia
  399. Ilex ovalis
  400. Ilex owariensis
  401. Ilex pachyphylla
  402. Ilex palawanica
  403. Ilex pallida
  404. Ilex paltorioides
  405. Ilex paraguariensis
  406. Ilex paruensis
  407. Ilex parvifructa
  408. Ilex patens
  409. Ilex pauciflora
  410. Ilex paucinervia
  411. Ilex paujiensis
  412. Ilex pedunculosa
  413. Ilex peiradena
  414. Ilex pentagona
  415. Ilex perado
  416. Ilex perlata
  417. Ilex permicrophylla
  418. Ilex pernervata
  419. Ilex pernyi
  420. Ilex perryana
  421. Ilex petiolaris
  422. Ilex phillyreifolia
  423. Ilex pingheensis
  424. Ilex pingnanensis
  425. Ilex poiensis
  426. Ilex poilanei
  427. Ilex polita
  428. Ilex polypyrena
  429. Ilex praetermissa
  430. Ilex promecophylla
  431. Ilex prostrata
  432. Ilex psammophila
  433. Ilex pseudobuxus
  434. Ilex pseudoebenacea
  435. Ilex pseudoembelioides
  436. Ilex pseudomachilifolia
  437. Ilex pseudoodorata
  438. Ilex pseudotheezans
  439. Ilex pseudoumbelliformis
  440. Ilex pseudovaccinium
  441. Ilex ptariana
  442. Ilex pubescens
  443. Ilex pubigera
  444. Ilex pubilimba
  445. Ilex punctatilimba
  446. Ilex pustulosa
  447. Ilex pyrifolia
  448. Ilex qianlingshanensis
  449. Ilex qingyuanensis
  450. Ilex quercetorum
  451. Ilex quitensis
  452. Ilex rarasanensis
  453. Ilex renae
  454. Ilex retusa
  455. Ilex retusifolia
  456. Ilex revoluta
  457. Ilex rimbachii
  458. Ilex robusta
  459. Ilex robustinervosa
  460. Ilex rockii
  461. Ilex rotunda
  462. Ilex rubra
  463. Ilex rubrinervia
  464. Ilex rugosa
  465. Ilex rugulosa
  466. Ilex rupicola
  467. Ilex salicina
  468. Ilex sanqingshanensis
  469. Ilex sapiiformis
  470. Ilex sapotifolia
  471. Ilex sarawaccensis
  472. Ilex savannarum
  473. Ilex saxicola
  474. Ilex scabridula
  475. Ilex schlechteri
  476. Ilex schwackeana
  477. Ilex sclerophylla
  478. Ilex sclerophylloides
  479. Ilex scopulorum
  480. Ilex scutiiformis
  481. Ilex sebertii
  482. Ilex serrata
  483. Ilex servinii
  484. Ilex sessiliflora
  485. Ilex sessilifructa
  486. Ilex shennongjiaensis
  487. Ilex shimeica
  488. Ilex shweliensis
  489. Ilex sideroxyloides
  490. Ilex sikkimensis
  491. Ilex sinica
  492. Ilex sipapoana
  493. Ilex skutchii
  494. Ilex socorroensis
  495. Ilex soderstromii
  496. Ilex solida
  497. Ilex spicata
  498. Ilex spinulosa
  499. Ilex spruceana
  500. Ilex stellata
  501. Ilex stenocarpa
  502. Ilex stenura
  503. Ilex sterrophylla
  504. Ilex stewardii
  505. Ilex steyermarkii
  506. Ilex strigillosa
  507. Ilex suaveolens
  508. Ilex subcaudata
  509. Ilex subcordata
  510. Ilex subcoriacea
  511. Ilex subcrenata
  512. Ilex suber
  513. Ilex subficoidea
  514. Ilex sublongecaudata
  515. Ilex subodorata
  516. Ilex subrotundifolia
  517. Ilex subrugosa
  518. Ilex subtriflora
  519. Ilex sugerokii
  520. Ilex suichangensis
  521. Ilex sumatrana
  522. Ilex summa
  523. Ilex suprema
  524. Ilex suzukii
  525. Ilex synpyrena
  526. Ilex syzygiophylla
  527. Ilex szechwanensis
  528. Ilex tadiandamolensis
  529. Ilex tahanensis
  530. Ilex tamii
  531. Ilex tarapotina
  532. Ilex tateana
  533. Ilex taubertiana
  534. Ilex tectonica
  535. Ilex tenuis
  536. Ilex tepuiana
  537. Ilex teratopis
  538. Ilex ternatiflora
  539. Ilex tetramera
  540. Ilex theezans
  541. Ilex thyrsiflora
  542. Ilex tiricae
  543. Ilex tonii
  544. Ilex tonkinensis
  545. Ilex toroidea
  546. Ilex trachyphylla
  547. Ilex trichocarpa
  548. Ilex trichoclada
  549. Ilex trichothyrsa
  550. Ilex triflora
  551. Ilex truxillensis
  552. Ilex tsangii
  553. Ilex tsiangiana
  554. Ilex tsoi
  555. Ilex tsugitakayamensis
  556. Ilex tutcheri
  557. Ilex uaramae
  558. Ilex uleana
  559. Ilex umbellata
  560. Ilex umbellulata
  561. Ilex uniflora
  562. Ilex uraiensis
  563. Ilex urbaniana
  564. Ilex urceolatus
  565. Ilex vacciniifolia
  566. Ilex valenzuelana
  567. Ilex velutina
  568. Ilex velutinulosa
  569. Ilex venezuelensis
  570. Ilex venosa
  571. Ilex venulosa
  572. Ilex verisimilis
  573. Ilex versteeghii
  574. Ilex verticillata
  575. Ilex vesparum
  576. Ilex victorinii
  577. Ilex vietnamensis
  578. Ilex villosula
  579. Ilex virgata
  580. Ilex viridis
  581. Ilex vismiifolia
  582. Ilex vitiensis
  583. Ilex vitis-idaea
  584. Ilex volkensiana
  585. Ilex vomitoria
  586. Ilex vulcanicola
  587. Ilex walkeri
  588. Ilex wallichii
  589. Ilex wandoensis
  590. Ilex wangiana
  591. Ilex warburgii
  592. Ilex wardii
  593. Ilex wattii
  594. Ilex weberlingii
  595. Ilex wenchowensis
  596. Ilex wenzelii
  597. Ilex wightiana
  598. Ilex williamsii
  599. Ilex wilsonii
  600. Ilex wugongshanensis
  601. Ilex wuiana
  602. Ilex wurdackiana
  603. Ilex xiaojinensis
  604. Ilex xizangensis
  605. Ilex yangchunensis
  606. Ilex yanlingensis
  607. Ilex yuiana
  608. Ilex yunnanensis
  609. Ilex yurumanguinis
  610. Ilex yutajensis
  611. Ilex zeylanica
  612. Ilex zhejiangensis
  613. Ilex zippeliana
  614. Ilex zygophylla

Izvori

[uredi | uredi kôd]
  1. Catalogue of Life: 30th April 2017. Inačica izvorne stranice arhivirana 29. travnja 2017. Pristupljeno 6. svibnja 2017. journal zahtijeva |journal= (pomoć)
  2. Prime Ritualistic use of the holly Ilex guayusa by Amazonian Jívaro Indians
  3. A Grammar and Dictionary of the Timucua Language