Apsolutna magnituda
U astronomiji, apsolutna magnituda je prividna magnituda, m, koju bi astronomski objekt imao da je na nekoj dogovorenoj standardnoj udaljenosti. Apsolutna magnituda omogućuje da se međusobno usporedi pravi sjaj različitih objekata neovisno o tome koliko su udaljeni.
Apsolutna magnituda koristi isti princio kao i prividna magnituda - razlika u sjaju od jedne magnitude znači omjer sjaja od ~2.512 (=100,4). Također, kao i prividna magnituda i apsolutna je magnituda broj koji ima to manju vrijednost što je objekt sjajniji, a to veću vrijednost što je objekt slabijega sjaja. Razlika u sjaju od 5 magnituda znači omjer u sjaju od točno 100. Mliječni Put, na primjer, ima apsolutnu magnitudu od oko -20,5, što znači da je kvazar s apsolutnom magnitudom od -25,5 točno 100 puta sjajniji od naše galaksije. Kad bi naša galaktika i taj kvazar bili jednako udaljeni od Zemlje, kvazar bismo na nebu vidjeli 100 puta sjajniji.
Apsolutna magnituda, M, zvijezde ili galaktike je prividna magnituda koju bi imale da su 10 parseka udaljene; apsolutna magnituda planeta (ili drugog tijela Sunčevog sustava) je prividna magnituda koju bi imalo da je 1 astronomsku jedinicu udaljeno i od Sunca i od Zemlje. Apsolutna magnituda Sunca je +4,83 u V traci (žuta) i +5,48 u B traci (plava).
Ovaj dio članka je nedovršen ili treba nadopune. Pomozite Wikipediji i dopunite ga. |
Ovaj dio članka je nedovršen ili treba nadopune. Pomozite Wikipediji i dopunite ga. |
Ovaj dio članka je nedovršen ili treba nadopune. Pomozite Wikipediji i dopunite ga. |
Ovaj dio članka je nedovršen ili treba nadopune. Pomozite Wikipediji i dopunite ga. |
Za planete, komete, asteroide i druga tijela Sunčevog sustava, definicija apsolutne magnitude je nešto drukčija nego za tijela dubokog svemira. Razlika je, zapravo, jedino u standardnoj udaljenosti za koju se računa prividni sjaj objekta.
Za tijela Sunčevog sustava, apsolutna magnituda se definira kao prividna magnituda koju bi objekt imao da se nalazi na udaljenosti od 1 astronomske jedinice (1 AJ) i od Sunca i od Zemlje, pri faznom kutu od 0°.
Za spomenute zadane udaljenosti (1 AJ), Sunce, Zemlja i objekt tvore jednakostraničan trokut, pa fazni kut nikako ne može biti nula, no ovakva je formulacija zgodna za računanje. Fazni kut od 0° znači da se sa Zemlje vidi ona strana nebeskog tijela koja je obasjana Suncem.
Formula za H: (apsolutna magnituda)
pri čemu je:
- - prividna magnituda Sunca na udaljenosti od 1 AJ (i iznosi -26,73)
- - geometrijski albedo tijela (broj između 0 i 1)
- - promjer tijela
- 1 AJ (~149,6 milijuna km).
Mjesec:
- = 0,12
- = 3476/2 km = 1738 km
Apsolutna magnituda se može koristiti i kod proračuna prividne magnitude tijela u raznim uvjetima.
gdje je
- = 1 AJ
- je fazni kut, kut između pravaca Sunce-tijelo i Sunce-promatrač
Po zakonu cosinusa, slijedi:
je fazni integral (integriranje reflektirane svjetlosti; broj između 0 do 1)
- Primjer:
- Difuzna sfera u punoj fazi reflektira 2/3 svjetla u odnosu na difuzni disk istog promjera
- Udaljenosti:
- - udaljenost od promatrača do tijela
- - udaljenost od Sunca do tijela
- - udaljenost od promatrača do Sunca
Mjesec
- = +0,25
- = = 1 AJ
- = 384,5 Mm = 2,57 mau
- Koliko je sjaja pun Mjesec gledan sa Zemlje?
- Pun Mjesec: = 0, ( ≈ 2/3)
- (Stvarni podatak: -12,7) Pun Mjesec reflektira 30% više svjetla u punoj fazi nego što to predviđa model savršenog difuznog reflektora
- Četvrt (pola Mjeseca obasjano Suncem): = 90°, (uz pretpostavku difuznog reflektora)
- (Stvarni podatak: oko -11.0) Model difuznog reflektora je bolja aproksimacija za manje faze.
- Pun Mjesec: = 0, ( ≈ 2/3)
- Hertzsprung-Russellov dijagram - veza između apsolutne magnitude ili luminoziteta i spektralne klase temperature površine.