Poštanski broj
Poštanski broj jest kôd od brojeva ili slova ili kombinacija jednih i drugih kojim se naznačava odredišna, dostavna pošta, što pomaže u razvrstavanju poštanskih pošiljaka, posebno onom strojnom. Poštanski su brojevi 2021. godine bili u upotrebi u oko 160 zemalja svijeta.[1]
Iako mnoga naselja ili dijelovi naselja imaju svoje poštanske urede sa svojim poštanskim brojem, pri adresiranju pošiljke ne rabi se broj lokalnog ureda nego broj dostavnog poštanskog ureda, a ime naselja posebno se naznačuje.[2] U nekim se državama, poput Sjedinjenih Američkih Država, broju dostavnog poštanskog ureda dodaje i višeznamenkasti broj dostavnog područja, no to nije obavezno.
Pošiljka se pravilno adresira navođenjem imena primatelja (osoba ili poduzeće), njegova naselja, ulice i kućnog broja s brojem stana ili sandučića, broja i imena dostavnog poštanskog ureda. Naselje se ne navodi ako je isto kao i ime dostavnog ureda.[2]
Pošiljke koje se šalju u inozemstvo trebaju na kraju imati navedeno i ime države, a ispred poštanskog broja preporučeno je napisati ISO kôd države.[2]
Ime Naselje Ulica i kućni broj Broj i naziv dostavnog poštanskog ureda [Država]
U Hrvatskoj se rabe petoznamenkasti brojevi: 10000 – Zagreb, 21000 – Split, 23000 – Zadar, 31000 – Osijek, 35000 – Slavonski Brod, 51000 – Rijeka, 52100 – Pula i sl. Takav je sustav uveden 1. siječnja 1971.[3] u SFR Jugoslaviji, no neki su poštanski brojevi promijenjeni poslije osamostaljenja Hrvatske.
Do tada su poštanski brojevi u Hrvatskoj počinjali s 4 ili 5. Zagreb je imao broj 41000, Split 58000, Osijek 54000, a Rijeka 51000. Razlog tome je bila jedinstvena organizacija poštanskih brojeva u Jugoslaviji: brojevi u Srbiji s pokrajinama su počinjali s 1 ili 2 odnosno 3, u Sloveniji sa 6, u Bosni i Hercegovini sa 7 itd. Srbija i BiH jedine su sačuvale te numeracije, Slovenija je odbacila prvu znamenku, Hrvatska je preinačila numeraciju. Poštanski brojevi u Hrvatskoj sada počinju znamenkom 1, 2, 3, 4 ili 5.
Popis poštanskih brojeva u Republici Hrvatskoj po županijama[uredi | uredi kôd]
1XXXX – Zagrebačka regija
- 10XXX – Grad Zagreb i Zagrebačka županija
2XXXX – Južno hrvatsko primorje
- 20XXX – Dubrovačko-neretvanska županija
- 21XXX – Splitsko-dalmatinska županija
- 22XXX – Šibensko-kninska županija
- 23XXX – Zadarska županija
3XXXX – Istočna Hrvatska
- 31XXX – Osječko-baranjska županija
- 32XXX – Vukovarsko-srijemska županija
- 33XXX – Virovitičko-podravska županija
- 34XXX – Požeško-slavonska županija
- 35XXX – Brodsko-posavska županija
4XXXX – Središnja Hrvatska osim Zagrebačke regije
- 40XXX – Međimurska županija
- 42XXX – Varaždinska županija
- 43XXX – Bjelovarsko-bilogorska županija
- 44XXX – Sisačko-moslavačka županija
- 47XXX – Karlovačka županija
- 48XXX – Koprivničko-križevačka županija
- 49XXX – Krapinsko-zagorska županija
5XXXX – Zapadna i gorska Hrvatska
- 51XXX – Primorsko-goranska županija
- 52XXX – Istarska županija
- 53XXX – Ličko-senjska županija
Vanjske poveznice[uredi | uredi kôd]
- Hrvatska pošta: pretraživač poštanskih brojeva dostavnih ureda prema naselju
- Hrvatska pošta: preuzimanje podataka o odredišnim poštanskim uredima prema naselju (Excel i XML)
Izvori[uredi | uredi kôd]
- ↑ General addressing issues (PDF). Universal Postal Union
- ↑ a b c Pravilno adresiranje pošiljaka. Hrvatska pošta
- ↑ Milorad Pešić. 1971. Priručnik za primenu poštanskog broja u decentralizovanoj dostavi. Štamparsko-izdavačko preduzeće PTT Beograd. Str. 1.